ZFS Dosya Sistemi üzerine FreeBSD Kurulumu

Bu yazımda sanallaştırma üzerinde yaptığım ZFS dosya sistemli FreeBSD 9 Kurulumu deneyimimi sizlerle paylaşmak istiyorum. Bir hatam varsa şimdiden af ola.

ZFS Nedir?

ZFS, Sun Microsystems tarafından tasarımlanmış birleşik dosya sistemi ve mantıksal birim yönetimli genel amaçlı dosya sistemidir. Özelliklerini özetle belirtmek gerekirse; 

veri bozulması durumlarına karşı veri bütünlüğü doğrulaması, 

yüksek veri depolama kapasitelerini desteklemesi (Dünyanın ilk 128-bit'lik dosya sistemi),

dosya sistemi ve birim yönetimi kavramlarının entegrasyonu,

snapshots ve copy-on-write klonları,

sürekli veri bütünlüğü kontrolü ve otomatik onarım gibi kendini yönetebilmesi,

dahili RAID özelliği (RAID-Z) ve doğal NFSv4 ACLs,

yüksek performans (transactional nesne modeli tabanı ile)

özellikleridir.

ZFS, Common Development and Distribution License (CDDL) lisansı altında açık kaynak kodlu olarak OpenSolaris işletim sistemi üzerinden FreeBSD 'ye aktarılmıştır. Şu an FreeBSD üzerinde kullanılabilen en son versiyonu 28 dir. Sun Microsystems'in Oracle firmasına satılması sonrası OpenSolaris'in geliştirilmesi durdurulmuş ve ZFS dosya sisteminin yeni sürümlerinin kodları kapanmıştır. En son sürüm Solaris işletim sistemi üzerinde ZFS 34 kullanılmaktadır. ZFS versiyonları ve gelişim süreci ile ilgili ek bilgi almak isterseniz ZFS Wikipedia sayfasına bakmanızı öneririm. 

Kullandıkça ve tanıdıkça ZFS'nin ne denli gelişmiş ve başarılı bir dosya sistemi olduğu daha iyi görülebilecektir.

ZFS Sistem Gereksinimleri

ZFS dosya sistemi hakkında her ne kadar genel kullanım amaçlı olduğunu belirtsem de  özellikleri, çalışma karakteri ve performansı ile kurumsal amaçlı kullanıma uygun bir dosya sis temi hedeflenerek geliştirilmiştir. Bu nedenle ihtiyaç duyduğu donanım üzerinde etkili çalışacağı unutulmamalıdır. 

ZFS çalışma şekli itibariyle kullandığınız donanım ne olursa olsun, ne şekilde güvenli olursa olsun kendi koruma sistemlerini kullanmayı tercih eder. Bu kapsamda her bir işlemini sağlama (checksums), parite hesaplama ve günlükleme (logging) ile kontrol altında tutar. Tüm bu kontrol işlemleri sisteme ek bir yük getirir. Konunun uzmanların önerdiği en önemli şey; kurumsal olarak çok önemli verilerin tutulduğu kritik görev sunucularında veya masaüstü bilgisayarınızda kişisel kullanım amaçlı kullanılacak bilgisayarlarda dahil olmak üzere ZFS dosya sisteminin kullanılması düşünülen tüm  bilgisayarlarda donanım ihtiyaçlarının çok iyi belirlenmesi gerektiğidir. İhtiyaç duyulacağının tespit edildiği anda, özellikle kurumsal çalışmalarda, donanım yükseltmesinin en hızlı şekilde yapılması ZFS sistemini kullanan her kişi ve kurum için zorunluluktur. Bu konuyu biraz açarak ZFS'nin donanımı nasıl ve ne şekilde kullanabileceğine bir bakalım.

ZFS'nin hafıza ve işlemci kullanımı ile ilgili olarak; standart bir ZFS sisteminin ve kullanımı tercihe bağlı olan özelliklerinin hafıza ve işlemci kullanımını etkileyen unsurlarının özetini aşağıdan okuyabilirsiniz.

1. Önbellek Okuma : Diğer adıyla ARC. Bir ZFS pool'undaki her 1 TB için 1GB hafıza hesaplanır.
2. Geçici Yazma Önbelleği : Gelen yazma istekleri, ZFS Intent Log (ZIL) 'a eklenmeden önce bu bölümde sıraya girerler ve sonrasında asıl dosya sistemine gönderilir. Genel olarak 200-500MB'lık büyüklüktedir ancak 1GB bir büyüklük tahmin edilmelidir.
3. Sağlama (checksums) : ZFS pool'unda tutulan veri bloklarının tamamının sağlaması yapılır, ve tüm yazma ve okuma işlemlerinde bu sağlamalara göre hesaplamalar ve doğrulamalar yapılır. Tüm bu işlemler dikkate değer ölçüde işlemci ve hafıza kullanımına neden olur. Ne kadar hafıza kullanabileceğinin hesaplanması çok zordur.
4. Parite Verisi : Eğer sabit diskleri RAID-Z yapılandırması ile kullanıyorsanız; ZFS RAID yapılandırmasında veri bütünlüğünü korumak amaçlı veri paritesi hesaplaması yapar ve bunu yaparken de hafızayı kullanır. Parite hesaplaması dikkate değer ölçüde işlemci ve hafıza kullanımına neden olur. Ek olarak standart veri sağlama hesaplama ve doğrulamaları da beraberinde gerçekleşir. Ne kadar hafıza kullanabileceğinin hesaplanması çok zordur.
5. Tekilleştirme (Deduplication) Tablosu : Tekilleştirme birbirinin aynı olan verilerin disk üzerinde birden çok yazılmasını engelleyen bir sistem olarak basitçe anlatılabilir. Örneğin: Yedekleme sistemlerinde aynı verinin birden çok farklı zamanda alınmış yedeği olduğunu düşünelim tüm verileri tutmak ciddi bir disk alanına dolayısıyla maliyetli bir yatırım yapmamıza neden olur. Tekilleştirme iş te burada bize önemli avantajlar sağlar. Sadece veriler arasındaki değişim farklarını tutar. Böylece disk üzerinde daha az yer işgal eder. Ancak her güzelliğin bir de kötü yanı vardır. Tekilleştirme tablosunu tutmak ve bu tablolara göre hesaplama yapmak için hafıza üzerinde büyük bir alana ihtiyaç duyulur ve ayrıca bu alan disk üzerindeki önbellekleme alanında da tutulur. Tüm bu işlemler ciddi sistem yükü oluşturur. Zorunda kalmadıkça kullanılması önerilmemektedir. Kullanılacaksa da sistem üzerinde yüksek kapasitede hafıza kullanılması zorunluluk arz etmektedir. Tekilleştirme tamamen ayrı bir yazı konusu olabilecek kadar detaylar içermektedir. Daha detaylı bilgiye kaynaklar bölümündeki bağlardan yararlanarak ulaşabilirsiniz.
6. Sıkıştırma (Compression) : Aynı tekilleştirme gibi amacı disk alanını mümkün olduğunca verimli kullanmak için geliştirilmiş, yazılan verinin sıkıştırılması özelliğidir. Sıkıştırma işlemleri işlemci ve hafıza kullanımına ek yük bindirir. Bir dosya bir defa sıkıştırılıp diske yazıldıktan sonra hafıza kullanımı bırakılır (tekilleştirmenin aksine); ta ki dosyanın tekrar yüklenmesi ve açılması işlemlerine kadar; bu noktada tekrar hesaplama ve hafızaya yükleme işlemleri gerçekleşirken işlemci kullanımı artar ve hafıza dolmaya başlar. ZFS sıkıştırma işleminde LZJB sıkıştırma algoritması en hızlı ve sistem kaynaklarını en az tüketen ve önerilen algoritmadır. Diğer bir sıkıştırma algoritması da GZIP'tir. Ancak sistem yükü açısından GZIP daha fazla sistem kaynağı tüketmektedir. GZIP algortimasının çok az işlem yapılan disk bölümlerinde kullanılması önerilebilir.

Ne kadar ram kullanmalıyım?
Açıkcası bu soruya tam cevap vermek mümkün değildir. Kullanabileceğiniz en yüksek hafızaya sahip olmak en iyisidir. Yaptığım araştırmalarda ortalama olarak 64k blok büyüklüğü kullanan bir ZFS alanında her bir 1TB disk alanı için 5GB civarında tekilleştirme verisinin hafızada tutulabileceği belirtilmiştir. ZFS otomatik olarak 1GB hafıza alanını da işletim sistemine bırakmaktadır. Bu noktada çok önemli birşeyden bahsetmek istiyorum. Veritabanları gibi hafıza üzerinde önbellekleme yapan uygulamalar içinde hafıza da yer açmak gerekmektedir. Böyle durumlarda ZFS'nin hafıza kullanımının sınırlandırılması ve diğer ihtiyaç duyan uygulamalara yer bırakılması bir zorunluluktur. Örneğin: Şu an işyerimde çalışan Oracle veritabanı sunucusunun üzerinde 48GB hafıza bulunmaktadır. (96GB'a çıkarılması planlanmaktadır.) Sizde kullanma şeklinize göre donanım ihtiyaçlarını belirlemek ve ZFS'yi yapılandırmanız gerekmektedir.


Lafı fazla uzatmadan kurulumumuza geçelim.

Kurulum

Kurulum Sistemi

Sanallaştırma: VirtualBox OSE

Hafıza : 2048

CPU: 2 çekirdek

Depolama: SATA Kontrolcü üzerinde 4x10GB sanal disk.

Kurulum imajı: FreeBSD-9.1-RELEASE-amd64-dvd1.iso

FreeBSD kurulum CD/DVD veya USB taşınabilir hazıfa ile sistemi açın.

Karşınıza gelen kurulum ekranından Install seçeneğini seçin ve devam edin.

Klavyenizi ön tanımlı olmayan bir klavye seçeneği ile değiştirmek isteyip istemediğiniz soruluyor. Biz Türkçe kullanacağımız için evet diyoruz.

Önümüze gelen klavye dil seçeneklerinden Turkish ISO-8859-9'u seçiyoruz. 

Bilgisayar adımızı giriyoruz. Ben fbsd olarak belirttim.

Bu ekranda da kurulacak olan sistem bileşenlerini seçiyoruz. Tavsiyem tümünü seçmeniz. 

Bölümleme ekranı. ZFS dosya sistemimizi oluşturacağımız kısım bu bölüm. Bu bölümde Shell seçeneğini seçiyoruz. 

Öncelikle sistem ve ZFS ile ilgili konularda birkaç şey söylemek istiyorum. Sisteme takılı toplam 4 disk bulunmakta. 3 tanesi SATA AHCI kontrolcü üzerinde SATA Diski, 1 tanesi de bir SSD disk olarak sistemde tanımlı. SSD diski önbellek alanı olarak kullanacağım. Diğer 3 diski gpt ile 3 parçaya bölümlendirip 1. bölümü freebsd-boot alanı olarak, 2. bölümü freebsd-swap alanı olarak, 3. bölümünde freebsd-zfs alanı olarak kullanacağım. 

Diskler
Disk	Kullanım	Açıklama
ada0	RAIDZ	Raid 5 diski
ada1	RAIDZ	Raid 5 diski
ada2	RAIDZ	Raid 5 diski
ada3	ZFS Cache	ZFS Önbellek diski

Disk Bölümleri
Disk Bölümü	Bölüm Boyutu	Açıklama
freebsd-boot	512KB	Boot Bölümü
freebsd-swap	1G	Takas Alanı
freebsd-zfs	Kalan alan	ZFS Alanı

freebsd-boot

FreeBSD birbirinden farklı disk bölümleme şemalarını desteklemektedir. Her disk bölümleme şeması farklı bir önyükleme (bootstrap) kodu kullanır.  Önyükleme kodu, her bir disk bölümleme şeması için kendine has bir disk alanında tutulur ve farklı boyutlarda olabilir. Bu bölüm 545KB'dan küçük olmalıdır. Bu çalışmada GPT bölümleme tablosu kullanıyoruz. Bu bölüme iki çeşit önyükleme kodu yazıla bilmektedir: /boot/gptboot ve /boot/gptzfsboot. İlki UFS dosya sisteminden açılış için kullanılır. Bu kod GPT bölümünü freebsd-ufs ile  tarar ve eğer bulursa üçüncü önyükleme aşamasını (/boot/loader) çalıştırır. /boot/gptzfsboot ise ZFS üzerinden sistemi açmayı sağlar. Bu kodda freebsd-zfs ile tarama yapar ve sistemi /boot/zfsloader ile başlatır.

Bu örnekte, ihtiyaç duyulması halinde sıkıntıya düşülmemesi için, 512KB'lık bir alan ayrılmıştır. Önyükleme kodu /boot/gptzfsboot olarak kullanılacaktır.

freebsd-swap

Sistem takas alanı olarak kullanılacak bölüm. Takas alanını ZFS üzerinde de tutabiliriz ancak yoğun hafıza kullanımını sonrası takas alanının dolması ile zaten hafızayı yoğun kullanan ZFS sisteminin ölümcül kilitlenme (deadlocks) durumuna düşmesi mümkündür. Bu kimsenin isteyeceği bir durum değildir. FreeBSD Wiki sayfasında da bu durum göz önüne alınarak takas alanı ZFS dışında tutulmuştur.

Bu kurulumda takas alanları bağımsız olarak ZFS dışında tutulacaktır.

freebsd-zfs

ZFS dosya sistemini tutan disk bölümüdür. Bu kurulumda diskin geri kalan bölümleri ZFS alanı olarak kullanılacaktır.

ZFS Dosya Sistemini Oluşturma

Öncelikle her disk için gpt şeması oluşturuyoruz.

NOT: Diskler sistemde SATA olarak görünmekte ve aygıt adı /dev dizini altında ada0, ada1, ada2, ve ada3 olarak bulunmakta. Kullandığınız sistemde disk adları farklı olabilir. Örn: SAS diskler da0 olarak sistemde görünmektedir. Aşağıdaki komutları kendi sisteminize göre uyarlayınız.

gpart create -s gpt ada0
gpart create -s gpt ada1
gpart create -s gpt ada2

Komut çıktısı aşağıdaki gibidir.
ada0 created
ada1 created
ada2 created

Her bir disk için ilk bölümler olan önyükleme alanı, takas alanını oluşturuyoruz sonrasında protective MBR ve gptzfsboot önyükleyicimizi sırayla tüm disklerimize kuruyoruz.

Önyükleme alanını oluşturuyoruz.

gpart add -s 512k -t freebsd-boot -l boot0 ada0

gpart add -s 512k -t freebsd-boot -l boot1 ada1

gpart add -s 512k -t freebsd-boot -l boot2 ada2

Komut çıktısı aşağıdaki gibidir.

ada0p1 added

ada1p1 added

ada2p1 added

Takas alanlarını oluşturuyoruz.

gpart add -s 1G -t freebsd-swap -l swap0 ada0

gpart add -s 1G -t freebsd-swap -l swap1 ada1

gpart add -s 1G -t freebsd-swap -l swap2 ada2

Komut çıktısı aşağıdaki gibidir.

ada0p2 added

ada1p2 added

ada2p2 added

ZFS disk bölümlerini oluşturuyoruz.

gpart add -t freebsd-zfs -l disk0 ada0

gpart add -t freebsd-zfs -l disk1 ada1

gpart add -t freebsd-zfs -l disk2 ada2

Komut çıktısı aşağıdaki gibidir.

ada0p3 added

ada1p3 added

ada2p3 added

Önyükleme kodunu ve korumalı MBR 'yi oluşturuyoruz.

gpart bootcode -b /boot/pmbr -p /boot/gptzfsboot -i 1 ada0

gpart bootcode -b /boot/pmbr -p /boot/gptzfsboot -i 1 ada1

gpart bootcode -b /boot/pmbr -p /boot/gptzfsboot -i 1 ada2

Komut çıktısı aşağıdaki gibidir.

bootcode written to ada0

bootcode written to ada1

bootcode written to ada2

NOT: gpart show komutu ile disk bölümleme durumunu görebilirsiniz.

ZFS yapılandırmamız ve kullanabilmemiz için gerekli kernel modüllerini yüklüyoruz.

kldload opensolaris

kldload zfs

NOT: 4GB'dan düşük bellek kullanıyorsanız Prefetch öntanımlı etkisiz duruma geçmektedir. Tekrar aktif etmek için vfs.zfs.prefetch_disable=0 ayarını /boot/loader.conf dosyasına eklemeniz gerekmektedir. 

ZFS ve Dahili RAID

ZFS dosya sisteminin bize sunduğu en önemli özelliklerden birisi de dahili RAID desteğidir. Pahalı bir raid kartına ihtiyaç duymadan ZFS ile RAID yapılandırması yapabilir ve veri güvenliğini sağlayabiliriz. Aşağıda ZFS RAID disk gereksinimleri ve karşılaştırma tablosuna bakarak mevcut disk sayınıza göre hangi RAIDZ seçeneğini kullanabileceğinizi öğrenebilirsiniz.

ZFS RAID Seçenekleri
Disk Sayısı	RAID Tipi	Örnek Komut	Açıklama
1 + 1	RAID 0	zpool create tank disk0 disk1 disk2 disk3	Parite yok. 1 disk bozulursa dosya yapısı bozulur. Data güvenliği tehlikededir. Kullanılması önerilmemektedir.
1 + 1	RAID 1	zpool create tank mirror disk0 disk1	Bir disk diğer diskin birebir klonu olarak çalışır. 1 disk bozulsa da dosya sistemi çalışmaya devam eder.
2 + 2	RAID 10	zpool create tank mirror disk0 disk1 zpool add tank mirror disk2 disk3	Veri güvenliği, yazma ve okuma başarımı yüksektir. Toplam disk alanının %50 si kaybedilir.
2 + 1	RAID 5	zpool create tank raidz disk0 disk1 disk2 disk3	Standart RAID 5'e göre başarımı yüksektir. 1 disk bozulsa da dosya sistemi çalışmaya devam eder. (Tek pariteli)
3 + 2	RAID 6	zpool create tank raidz2 disk0 disk1 disk2 disk3	RAIDZ'ye göre başarımı benzerdir. 2 disk bozulsa da dosya sistemi çalışmaya devam eder. (Çift pariteli)
3 + 3	RAIDZ3	zpool create tank raidz3 disk0 disk1 disk2 disk3 disk4 disk5	RAIDZ ve RAIDZ2 ile başarımı benzerdir. 3 disk bozulsa da dosya sistemi çalışmaya devam eder. (Üç pariteli)
3 + 3	RAID 50	zpool create tank raidz disk0 disk1 disk2 zpool add tank raidz disk3 disk4 disk5	İç içe geçmiş RAID yapıları ZFS içinde de kullanılabilir. Yandaki örnek komut ile iki raidz yapısı birbiriyle striped olarak yapılandırılmıştır. (Üç pariteli)

NOT: Disk sayıları önerilen minimum disk sayısı göz önüne alınarak verilmiştir. RAID hakkında detaylı bilgilere Wiki sayfalarından ulaşabilirsiniz.

Bu kurulum çalışmasında 3 disk bölümünü RAIDZ yapılandırması ile kullanacağız. Siz kendi donanım durumunuza göre yukarıdaki tablodaki örnekleri kullanarak zpool ile ZFS yapınızı oluşturabilirsiniz.

GPT disk bölümlerini oluştururken belirlediğimiz disk etiketlerinin tamamını /dev/gpt dizini altında görebilirsiniz.

ZFS depomuzu oluşturuyoruz. Depo adını tank olarak veriyorum. Siz istediğiniz ismi verebilirsiniz. Örn: tank, depo, zroot, zkarabas vs.

zpool create -f -m none -o altroot=/mnt -o cachefile=/tmp/zpool.cache tank raidz /dev/gpt/disk0 /dev/gpt/disk1 /dev/gpt/disk2

zpool status komutu ile ZFS çalışma durumunu gözlemleyebilirsiniz.

Artık ZFS depomuz hazır.

FreeBSD Kurulumu

İlk olarak ZFS dosya sistemi hiyerarşisini yapılandıracağız. Dosya hiyerarşisini oluştururken kendi isteğinize göre değişiklikler yapabilirsiniz. İnternet üzerinde oldukça fazla kaynak mevcuttur.

zfs set checksum=fletcher4 tank

NOT: fletcher4 sağlama algoritması fletcher2 algoritmasına göre daha sağlam bir yapı sunduğu belirtilmektedir. Bu örnekte de fletcher4 kullanılacaktır.

Temel bölümleri oluşturuyoruz.

zfs create -o mountpoint=/ tank/root
zfs create -o mountpoint=/usr tank/usr
zfs create -o mountpoint=/var tank/var

zfs create -o compression=on -o exec=on -o setuid=off -o mountpoint=/tmp tank/tmp

chmod 1777 /mnt/tmp

NOT: Sıkıştırma ayarları açık, kapalı, lzjb, gzip, gzip-N(N kısmı, 1 (en hızlı az sıkıştırma) 'den 9 (en iyi sıkıştırma) 'a kadar verilebilen gzip sıkıştırma değeridir. gzip yazdığınızda gzip-6'ya denk gelir.) ZFS alanı üzerinde sıkıştırma yapmak bazı gecikmelere neden olabilir. Bu nedenle sıkıştırmanın nispeten az erişilen alanlarda kullanılması önerilmektedir.

zfs create -o setuid=off -o mountpoint=/usr/home tank/usr/home 

zfs create tank/usr/local

zfs create -o compression=lzjb -o setuid=off tank/usr/ports

zfs create -o compression=off -o exec=off -o setuid=off tank/usr/ports/distfiles

zfs create -o compression=off -o exec=off -o setuid=off tank/usr/ports/packages

zfs create -o compression=lzjb -o exec=on -o setuid=off tank/usr/src

zfs create -o compression=lzjb -o exec=off -o setuid=off tank/var/crash

zfs create -o exec=off -o setuid=off tank/var/db

zfs create -o compression=lzjb -o exec=on -o setuid=off tank/var/db/pkg

zfs create -o exec=off -o setuid=off tank/var/empty

zfs create -o compression=lzjb -o exec=off -o setuid=off tank/var/log

zfs create -o compression=gzip -o exec=off -o setuid=off tank/var/mail

zfs create -o exec=off -o setuid=off tank/var/run

zfs create -o compression=lzjb -o exec=on -o setuid=off tank/var/tmp

chmod 1777 /mnt/var/tmp

zpool set bootfs=tank/root tank

Tüm ZFS dosya sistemi oluşturulduktan sonra exit ile tekrar kurulum bölümüne geçiyoruz.

Kurulum kaldığı yerden devam ediyor.

root şifresini belirliyoruz.

Yapılandıracağımız ağ aygıtımızı seçiyoruz. 

IPv4 yapılandırması kullanacağız evet diyoruz.

DHCP kullanıyorsanız evet, Statik IP kullanacaksanız hayır deyiniz. Ben DHCP ile IP atamasının yapılmasını tercih ettim.

IPv6 kullanmayacağım için hayır diyorum.

DNS ayarları. İstediğiniz DNS sunucularını kullanabilirsiniz.

Zaman ayarlarına geçiyoruz. Bu ekranda sistem saatinin UTC yani Greenwich saatine göre ayarlı olup olmadığı soruluyor. Ayarlıysa evet diyerek devam edebilirsiniz. Hayır diyerek devam ettim.

Zaman dilimini seçiyoruz : Europe / Turkey

Sistem açılışında çalışacak servisleri seçiyoruz. Tümünü seçtim.

Çökme dökümlerini etkinleştirmek isteyip istemediğimiz soruluyor. Ben iptal ettim. İstenirse daha sonra rc.conf dosyası içerisinden etkinleştirebilirsiniz.

Kullanıcı eklemek için evet diyoruz.

Kullanıcı ekliyorum.

Son yapılandırma. Herhangi bir değişiklik yapmayacağım için Exit ile çıkıyorum.

Elle yapılandırma isteyip istemediğimizi soruyor Hayır ( No ) diyerek devam ediyoruz.

Kurulumun tamamlandığı ve sistemi başlatabileceğimiz belirtiliyor. Ancak biz ZFS yapılandırmamızın son aşamalarını daha tamamlamadığımız için Live CD seçeneği ile devam ediyoruz. 

Sisteme root kullanıcı ile giriş yapın. Parola sormayacaktır.

Sırasıyla aşağıdaki işlemleri yapıyoruz. 

Disklerimiz üzerinde kurulum sırasında belirlediğimiz 3 swap alanını /mnt/etc/fstab dosyasına ekleyerek sisteme dahil edelim.

/mnt/etc/fstab dosyamızın içeriği aşağıdaki gibi görünecek şekilde düzenleyelim.

İPUCU: ee komutu ile kolayca dosyaları düzenleyebilirsiniz. Örneğin:

ee /mnt/etc/fstab

# Device          Mountpoint              FStype  Options         Dump    Pass#

/dev/gpt/swap0   none                    swap    sw              0       0

/dev/gpt/swap1   none                    swap    sw              0       0

/dev/gpt/swap2   none                    swap    sw              0       0

Aynı komutu kullanarak diğer dosyaları düzenliyoruz.
zfs'nin aktif olması için /mnt/etc/rc.conf dosyamıza aşağıdaki satırı ekliyoruz.

zfs_enable="YES"

Aşağıdaki satırları /mn/boot/loader.conf dosyasına ekliyoruz.

zfs_load="YES"
vfs.root.mountfrom="zfs:tank/root" 

zpool export tank

zpool import -o cachefile=/tmp/zpool.cache -o altroot=/mnt tank

cp /tmp/zpool.cache /mnt/boot/zfs/

Kurulum tamamlandı. Sistemi reboot komutu ile yeniden başlatıyoruz. Kurulum CD'sini çıkartmayı unutmayınız.

Sistemi yeniden başlatın. Artık ZFS dosya sistemli FreeBSD işletim sisteminiz kullanıma hazırdır.

Önbellek Diski 

Kurulumun bu aşamasında boşta duran ada3 SSD diskimizi ZFS okuma başarımını arttırmak için bir cache disk olarak depomuza ekliyoruz. Birden fazla cache diski sisteme ekleyebilirsiniz. cache disk olarak hızlı SSD disklerin tercih edilmesi önerilmektedir.

zpool add tank cache ada3

komutu ile ada3 SSD diskimizi önbellek kullanımı için ZFS sistemine ekledik. zpool status komutu ile durumu görebilirsiniz.

zpool status 

Faydalı bir kaç komut

İşinize yarayabileceğini düşündüğüm bir kaç komutu aşağıda belirttim.

zfs list

komutu ile sistemdeki zfs yapılandırmasını görebilirsiniz.

zpool list

Mevcut ZFS depolarını gösterir.

zpool status

ZFS alanlarını ve üzerindeki bölümlerin durum özetini verir. Bir sorun varsa buradan görebilirsiniz.

zpool history

ZFS deposu üzerindeki tüm değişiklik geçmişini görebilirsiniz.

zpool iostat 5

Her 5 saniyede bir I/O istatistiklerini verir. -v parametresi ile kullanırsanız detaylı çıktı verir. 

Son Notlar

Bu kurulum çok farklı ZFS dosya düzenleriyle de yapılabilirdi. Örneğin 2 - 3 veya daha fazla ZFS pool'u oluşturup farklı ayarlarla bölümler sisteme bağlanabilirdi. İlerleyen dönemde buna benzer bir örneği de burada sunabilirim. Kaynaklar bölümüne göz atmanızı tavsiye ederim. Güzel bilgilere ulaşabilirsiniz.

Belge Sürüm
1.1 FreeBSD 9.1 üzerine uyarlama. Eklenen notlar. Bazı komutların tekrar düzenlemeleri ve hata düzeltmesi.
1.0 İlk Sürüm

Kaynaklar ve Faydalı Linkler

http://www.fazlamesai.net
http://www.freebsd.org/doc/handbook/bsdinstall-partitioning.html
http://hardforum.com/showthread.php?t=1586776
http://people.freebsd.org/~swills/gptzfsroot.txt
http://www.aisecure.net/2011/11/28/root-zfs-freebsd9/
http://blog.odynia.org/2011/11/freebsd-install-zfs-filesystems-take-2/
http://lildude.co.uk/zfs-cheatsheet
http://www.solarisinternals.com/wiki/index.php/Solaris_Internals_and_Performance_FAQ
http://www.nexenta.com/corp/zfs-education/176-zfs-for-dummies
https://blogs.oracle.com/bonwick/entry/zfs_dedup 

http://constantin.glez.de/blog/2011/07/zfs-dedupe-or-not-dedupe
https://mebsd.com/configure-freebsd-servers/video-howto-freebsd-full-zfs-root-from-bsdinstall.html